چرا دلار افسار گسیخت؟ – ایسنا

محمد فایز بارزانی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجویان ایران، با اشاره به مجموعه عوامل موثر بر بازار ارز، گفت: نوسانات ارزی دلایل داخلی و خارجی زیادی دارد اما مهم ترین دلایل داخلی مربوط به مسائل مربوط به عملیات صادرات و واردات، نظارت ناکافی بر مبادلات پولی و بین بانک ها و عدم نظارت موثر بر رفتار بانک ها و حتی برخی از موسسات مالی فعال و حتی برخی از موسسات اقتصادی و فعالان اقتصادی است. بخشی از تقاضا ممکن است با هدف برهم زدن تعادل در بازار ارز شکل بگیرد که اخیراً مسئولان بانک مرکزی به آن اشاره کردند.

وی مدیریت روانی جامعه را یکی از ارکان مهم در کنترل بازار ارز دانست و افزود: شرایط کنونی فضای روانی جامعه را به سمتی سوق داده که گویی در شرایط «بدون جنگ و صلح» هستیم. در چنین شرایطی، بخشی از مردم برای حفظ ارزش دارایی خود به خرید ارز و طلا تمایل دارند که این امر تقاضای احتیاط و سفته بازی را افزایش می دهد و منجر به تشدید نوسانات ارزی می شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه متعادل سازی عرضه و تقاضای روزانه ارز نقش اساسی در ثبات بازار دارد، تصریح کرد: اگر سیاستی اتخاذ شود که عرضه و تقاضای روزانه ارز متعادل شود، می توان انتظار کاهش نوسانات را داشت. اگرچه بانک مرکزی اقدامات مدیریت بازار را در روزهای اخیر آغاز کرده است، اما باید توجه داشت که بخش عمده ای از فشارهای فعلی از خارج از حوزه سیاست های ارزی ناشی می شود و سایر بخش های اقتصادی نیز باید در این راستا هماهنگ شوند.

فایز برزانی ادامه داد: در مدیریت بازار ارز باید به داده های واقعی توجه شود. حجم ارز عرضه شده در تالارهای معاملاتی، بازار آزاد داخلی و بازارهای خارجی و میزان تقاضا برای آن چقدر است. سیاستگذار ارزی باید پیشنهاد را با توجه به این اطلاعات تنظیم کند. در این میان نظارت دقیق بر معاملات بازار آزاد از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا بخشی از عرضه و تقاضا در بازار رسمی و غیررسمی رایج است و هرگونه اختلال در آن می تواند کل بازار را دچار نوسان کند.

وی به نقش سامانه پیمان سپاری ارزی اشاره کرد و گفت: اگر صادرکنندگان امکان تاخیر در بازگشت ارز خود را داشته باشند، طبیعی است که عرضه ارز را به زمانی موکول کنند که قیمت بیشتر شود. بنابراین مدیریت بازار به معنای اداره بورس نیست، بلکه به معنای طراحی مکانیزمی برای مراجعه به بازار و تنظیم رفتار بازیگران آن است. نظارت دقیق بانک مرکزی بر بازگرداندن ارز صادراتی می تواند از سودجویی مخرب جلوگیری کند.

این کارشناس اقتصادی بر لزوم حمایت از صادرات و کنترل واردات تاکید کرد و گفت: اگر سیاست ها منجر به تضعیف صادرات و تشویق واردات شود، قطعا در تامین ارز کسری خواهیم داشت. کاهش بیش از حد قوانین واردات، مانند اجازه واردات بدون تبدیل ارز در مناطق مرزی، تقاضا برای ارز را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد و بازار را نامتعادل می کند.

فایز برزانی حضور معامله گران را یکی دیگر از عوامل نوسان دانست و گفت: معامله گران با ایجاد اختلال در جریان عرضه و تقاضا سعی می کنند افزایش نرخ ارز را عادی جلوه دهند و این رفتارها به شکل گیری انتظارات تورمی دامن می زند و نوسانات را تشدید می کند.

وی در پایان به نقش عوامل بیرونی از جمله جنگ، کسری بودجه دولت و رویدادهای سیاسی اشاره کرد و خاطرنشان کرد: بدون شک این عوامل بر بازار ارز تاثیرگذار بوده است، اما اگر تحلیل تخصصی و سیستم نظارتی موثر وجود داشته باشد، حتی در شرایط استرس زا نیز می توان از نوسانات شدید جلوگیری کرد. برای کاهش تاثیر شوک های سیاسی باید سیاست های اقتصادی هماهنگ و برنامه های مشخصی برای مدیریت انتظارات تورمی و جو روانی جامعه طراحی و اجرا شود تا کنترل بازار ارز دشوار نباشد.

انتهای پیام/